Kontakt Lens Nedir? Nasıl Kullanılır?
Göz kırma kusurları özellikle ilkokul çağında kişide belirti veren hastalıklardandır. Miyop, astigmat ve hipermetrop gibi göz kırma kusurlarının tedavisi için ilk kullanılan yöntemler gözlük ve kontakt lens kullanımıdır. Hastalığın ilk tespitinin yapıldığı zaman kişi 18 yaşından küçükse göz gelişimini tamamlamadığı için tedavi ve hastanın yaşam kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla gözlük kullanımı öncelikli tercihtir. Eğer hasta 18 yaşından büyükse kontakt lens seçeneği hastaya önerilebilmektedir.
Belirli göz kırma kusurlarına sahip olan kişiler, gerek yaşam tarzlarından dolayı gerekse estetik sebeplerle gözlük kullanmak istemeyip kontakt lens kullanımını seçebilirler. Kontakt lensler de gözlükler gibi göz doktoru muayenesi sonucunda kişinin göz numaraları belirlendikten sonra reçete edilmektedir. Bu lenslerin kullanımı mutlaka göz doktoru kontrolünde gerçekleştirilmelidir.
KONU BAŞLIKLARI
Kontakt Lens Nedir?
Kontakt lens, gözün en dış bölgesi olan korneanın önüne takılarak göz kırma kusuru olan kişilerin net görmesini sağlayan yapay merceklerdir. Birçok kişi göz kırma kusuru olmasa bile göz renginin olduğundan farklı görünmesi için bu mercekleri kullanabilmektedir.
Bir çeşit protez niteliğinde kontakt lensler çok ince yapıya sahip merceklerdir. Günümüzde bu lenslerin, materyal, şekil ve tasarımsal olarak birçok farklı çeşidi mevcuttur. Ancak işlevi gereği, her biri arka ve ön yüzeyden oluşurlar. Dış yüzeyleri korneaya temas eder, ön yüzeyleri ise kırma kusurunun giderilmesi ve ışığın kırılımının sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi için hastanın göz yapısına özel bir kavise sahiptir.
Göze Uygun Kontakt Lens Seçimi Nasıl Yapılır?
Kontakt lensler hastanın göz yapısına uygun olarak göz doktoru tarafından reçete edilir. Göz doktoru hastaya kontakt lens önermeden önce hastanın uygunluğunu belirlemek için birçok farklı tetkik uygulamaktadır. Eğer hastada alerjik bir göz yapısı mevcutsa veya göz kuruluğu problemi varsa ilk önce bunların tedavi edilmesi gerekebilir.
Hasta için en uygun lens seçimi yapılırken, göz doktoru keratometrik ölçümleri ve kornea haritasını dikkatli bir biçimde inceler. Ardından muayenehane ortamında, hastanın gözüne deneme lensleri takılır ve gözün kontakt lense uygunluğu bu şekilde denetlenir.
Kontakt lenslerin kullanımının konforlu bir şekilde gerçekleştirilebilmesi ve gözde batma hissi yaşanmaması için ön ve arka yüzey çap eğimlerinin birbirine eşit olması gerekir. Bu bağlamda arka yüzey eğiminin kornea ile birbirlerine uyumlu olması önemlidir. Bir başka önemli nokta ise lensin gözde durduğu dış yüzey ile uyumunu gösteren çap değeridir. Çap değeri olması gerekenden fazla veya az ise lens göz yüzeyinde ya çok sıkı durur ya da çok gevşek.
Göz yüzeyini sıkan kontakt lensler göz kuruluğuna neden olabilirken, kornea üzerinde skar oluşturma riskleri de vardır. Göz yüzeyinde gevşek duran lensler ise göz kapağının hareketleriyle görmede bulanıklık yaratabilirler.
Kontakt Lensler Göz Yüzeyinde Nasıl Dururlar?
Kontakt lensler, konjonktiva tabakasına yapışarak ve üstten göz kapaklarının basıncı yardımıyla göz yüzeyinde dururlar. Lensin göz yüzeyindeki duruşu çok gergin olmamalıdır. Çünkü bu lensler için ideal duruş, göz kapağının hareketleriyle birlikte hafifçe hareket ederek gözyaşının, kontakt lensin altı ve çevresinde kalan yüzeyi nemlendirmesi ve birikintilerin atılmasına izin verecek gerginlikte olmalıdır.
Eğer kontakt lens, gözde çok gergin duruyorsa ve hiç hareket etmiyorsa bu göz kuruluğuna ve göz yüzeyinde tahrişe sebep olabilmektedir. Eğer lens, gözde çok gevşek duruyorsa da olması gereken ideal noktadan uzaklaşarak, görüşte bulanıklığa neden olabilmektedir.
Kontakt Lens Nasıl Kullanılır?
Kontakt lens nasıl kullanılır sorusu hastalar tarafından göz doktorlarına en çok sorulan sorulardan biridir. Kontakt lensler, göz doktoru tarafından kişiye reçete edildiğinde hastalar ilk olarak adaptasyon sürecinden geçmektedir. İlk hafta belirli aralıklarla kullanılan lensler, sonrasındaki haftalarda gözde uzun süreli olarak kullanılmaktadır.
Ayrıca kullanımda hijyen en önemli konulardan biridir. Bunun nedeni kontakt lensi takarken ya da çıkartırken gözümüzün enfeksiyon kapmaya açık hale gelmesidir.
Kontakt lensin hijyenik koşullarda saklanılması gerekmektedir. Kontakt lensi takarken ya da çıkartırken parmakların ve elin temiz olması gerekir. Bu durumlar sağlanmazsa enfeksiyondan dolayı görme kaybı yaşanabilir. Ancak kontakt lensler doğru kullanıldığında alerji ve enfeksiyon yapmaz.
Kullan at tipi lensler göz kuruluğu gibi sorunlar yaratmaz. Ancak uzun süreli kullanılan tiplere göre hijyen konusunda dezavantajları vardır. Hangi tür kontakt lens olursa olsun yatmadan önce mutlaka çıkarmalıdır.
Kontakt Lenslerin Özellikleri
Kontakt lens gözlüğe nazaran birçok avantajı bulunmaktadır. Gözlükteki gibi kenar görüntüsü bulunmaz ve görüş alanı gözlüğe göre daha geniştir. Gözlük kullanırken yaşanan ıslanma ve buğu yapma gibi durumlar kontakt lenste söz konusu değildir.
Kontakt lensin bazı özellikleri şunlardır;
- Kontakt lensler daha fazla görüş alanı sağlar.
- Çerçeveleri olmadığı için kenarlar daha net görünür.
- Derinlik hissini daha iyi sağlar.
- Dış görünüşün daha doğal olmasını sağlar.
- Gözlük kullanımında oluşan buğulanma, ıslanma gibi sorunlar olmaz.
- Renkli kontakt lensler kullanarak göz rengi değiştirilebilir.
- Spor yaparken kullanımı rahat ve güvenlidir.
Kontakt lensler, göz yüzeyinde duracak şekilde yapılmaktadır. Göz yapısına uygun olan kontakt lens, kornea üzerinde ortalanmış bir şekilde durur.
Kontakt Lens Nasıl Takılır?
Kontakt lens takmadan önce bir göz doktoruna gitmek gerekmektedir. Göz doktoru hastanın ideal kullanımla ilgili tüm sorularını net ve doğru şekilde cevaplayacaktır.
Öncelikle kontakt lense dokunmadan önce hasta elini mutlaka yıkaması germektedir. Eğer parmaklar ve eller temiz değilse göz enfeksiyon kapabilir. Bu bazı hastalar için ciddi göz rahatsızlıklarına neden olabilir. Elde ve parmaklarda birçok bakteri ve mikroorganizma vardır. Bu sebeple el ve parmakları iyice yıkayıp kurutmak gerekir.
Elin kuru olması önemli konulardan bir tanesidir. Elde ve parmaklarda havludaki pamukçuklar ve lifler takılı kalmamalıdır. Bu yüzden eli iyice yıkadıktan sonra lif bırakmayan havlu ya da peçete kullanmak çok önemlidir. Eğer lensleri takarken elde bu lifler olursa lensi taktıktan sonra gözde rahatsızlık hissi oluşabilir.
Eli yıkayıp kuruladıktan sonra lens kutusunun üzerindeki talimat yazısına göre sağ göze sağ lens, sol göze sol lens takılır. Lensler özel paketlerde, içinde lens sıvısı ile birlikte gelir. Lensin paketini dikkatlice açtıktan sonra kontrollü bir biçimde almak için işaret parmağın ucunu kullanılır. Bu esnada hiçbir şekilde tırnakla temas edilmemesi gerekir. Çünkü tırnak kontakt lensin yüzeyini çizebilir ve bu görüşü olumsuz etkileyebilir. Yine tırnak uzunsa takarken gözün kornea tabakası çizebilir.
Lensi sağ elin işaret parmağının ucuna aldıktan sonra bir hasar var mı diye kontrol etmek önemlidir. Kontakt lenste yırtık, çizik, buruşukluk ya da toz gibi yabancı maddeler varsa bu lensi atmalı ve yenisini kullanılmalıdır.
Başlangıçta lens kullanırken bir ayna karşısında yapmak kontakt lens kullanımını kolaylaştırabilir. Göz kapaklarını tutmak kontakt lensi takarken çok önemlidir. Sağ işaret parmağıyla lensi tutarken sol elle üst göz kapağını, sağ elin orta parmağı ile alt göz kapağı tutulabilir. Böylelikle göz kapakları kontrol edilir ve göze lens yerleştirilir.
Eğer kontakt lensi takarken lens kirpiklere değerse, lens suyu ile yıkanmalı ve tekrar denenmeli. İlk başlarda bu süreç uzun sürse de bu işlemi yaptıkça 1 dakika içinde iki göze de takılabilir. Kontakt lens göze yerleştirdikten sonra görüşün netleşmesi birkaç dakikayı bulabilir. Kontakt lensi ilk takıldığında tam olarak oturmamış gibi hissedilirse biraz beklemekte fayda vardır.
Kontakt Lens Nasıl Çıkarılır?
Kontakt lensi takmak kadar çıkarması da önemli adımlardan bir tanesidir. Kontakt lensi çıkarırken sakin olmak gerekir. Lensi çıkartırken bir batma ya da enfeksiyon olabilir. Bunun dışında kontakt lens göz kapağının arkasına gidebilir. Ama endişelenilecek bir durum yok çünkü lens fiziksel olarak gözün arkasına gitmez.
Kontakt lensi çıkartırken de elleri yıkamak çok önemlidir. El ve parmakları yıkadıktan sonra kurulamak çok önemli bir adımdır. El ve parmak uçları nemli kalmamalı. Çünkü kuru parmaklarla lens çok daha iyi bir şekilde kavranır. El ve parmaklar nemli kalırsa lens kayabilir.
Kontakt lensi çıkarırken göz kapağı refleks olarak kapanmaması için sol elin orta parmağı ile üst göz kapağı, sağ elin orta parmağı ile alt göz kapağı tutulur. Böylelikle sağ el işaret parmağı boşta kalır. Sağ elin başparmağı ile işaret parmağını bir cımbız gibi kullanarak kontakt lens göz yüzeyinden alınır.
Eller ve parmaklar kuru olduğu zaman çok daha rahat bir şekilde kontakt lens alınabilir. Kontakt lensi çıkartırken bir ayna karşısında yapılabilir ya da yukarı bakarak daha kolay çıkarılabilir.
Lensi takarken ya da çıkartırken kontakt lens üst göz kapağının altına sıkışırsa yapılması gereken şey çok basittir. Aşağıya doğru bakmak ve sürekli göz kırpmak. Ya da aşağıya bakıp göz kapağının üstünden lensi ortaya doğru itmek de bir yöntem olabilir.
Kontakt lens takıp çıkartırken bir alet kullanmak tavsiye edilmez. Çünkü bu işlemleri yaparken kornea çizilebilir ya da göz enfeksiyon kapabilir.
Kontakt Lens Fiyatları
Kontakt lens fiyatları genellikle lensin türüne ve yapıldığı materyale göze değişir. Farklı göz hastalıklarına farklı lensler uygulanır. Ayrıca numarasız olup renkli lenslerin fiyatları değişiklik göstermektedir.
Tarih: 01/06/2022