Yakını Görememe Nedir? Neden Olur?

Yakını görememe her yaştan insanın yaşayabileceği bir sorundur. Bilinen diğer adıyla hipermetrop olarak adlandırılır. Hipermetrop bir tür kırma kusurudur. Normal bir gözde göz merceği ile kırılan ışık retina üzerinde toplanır. Ancak herhangi bir görme kusurunda bu görüntü retinanın önüne veya arkasına düşebilir. Bu durum görüntünün bulanık oluşmasına neden olur. Hipermetrop çeşitli sebepler dolayısıyla görüntünün retina arkasında oluşması durumudur. Düz bir korneaya veya uzun bir göz ekseni uzunluğuna sahip olmak, gözün yakında olan nesneleri bulanık görmesinin sebeplerinden biridir.

Hipermetropu olan kişiler gözlük veya kontakt lens yardımıyla bu sorunu çözebilir. Hem kontakt lenslerin hm de gözlük camlarının içerisinde bulunan lensler yardımı ile görüntünün retina üzerine düşmesi sağlanır. Bunun yanı sıra kalıcı tedaviler arasında cerrahi tedavi de bulunur. Yakını görememe sorunu ve neden gerçekleştiği ile ilgili daha detaylı bilgiyi yazının devamından edinebilirsiniz.

Yakını Görememe Nedir?

Yakını görememe günümüzde yaygın olarak görülen bir göz sorunudur. Zaman zaman yakında olmasına rağmen telefon ekranı veya gazetelerdeki yazıları okumakta zorlanabilir ve eşyalara daha uzak mesafeden bakmayı tercih edebilirsiniz. Yakını görememe sorunu sizde olabileceği gibi çocuğunuzda veya bir yakınınızda da görülebilir. Örneğin okula yeni başlayan çocuğunuz yazı yazarken zorlanabilir ve yakınında olmasına rağmen harfleri net görmüyor olabilir. Tüm bu durumlar yakını görememe sorununa işaret ediyor olabilir.

Yakını görememe tıp dilinde adlandırıldığı şekli ile hipermetrop bir tür kırma kusurudur. Hipermetropu ve neden kaynaklandığını daha iyi anlamak için ilk olarak görme işleminin nasıl gerçekleştiğinin öğrenilmesinde fayda vardır.

1. Bir cisme bakıldığında ilk olarak cisimden yansıyan ışık korneaya girer ve merceğe doğru iletilir.
2. Bu sırada giren ışık miktarına bağlı olarak göz bebeğinde küçülme veya büyüme meydana gelir.
3. Göz bebeği ile ışığa adapte olan gözün bir sonraki hedefi göz merceği ile ışığı kırarak görüntünün odak noktasına düşmesini sağlamaktır.
4. Kırılan ışık odak noktasından retinaya ulaşır.
5. Retina ise bu görüntüyü sinyallere dönüştürür ve görme sinirleri olarak da bilinen optik sinirler aracılığı ile yorumlanması için beyne gönderir.
6. Beyinde yorumlanan bu sinyaller ile görme işlemi tamamlanmış olur.

Tüm bu adımlar saliseler içerisinde gerçekleşir ve herhangi bir adımda meydana gelen sorun tüm görme işlemini etkileyebilir. Örneğin ışığın kırılarak retinaya odaklandığı kısımda hata meydana gelmesi görüntünün bulanık oluşması gibi bir takım sorunlara neden olabilir. Bunlar kırma kusurları olarak adlandırılır. Hipermetrop, miyop, astigmat ve presbiyopi bu gruba ait görme sorunlarıdır. Miyop uzağı görememe, astigmat herhangi bir mesafeden bulanık görme, presbiyopi ise yaşa bağlı olarak gelişen bir yakını net görememe sorunudur.

Kırma kusurları arasında bulunan bir diğer kusur olan hipermetrop ise yakını görememe sorunudur. Kırılan ışığın odak noktasına yani retinanın üzerine değil önüne düştüğü durumlarda görülür. Yakını görememe sorunu birden fazla nedenden kaynaklanıyor olabilir;

• Gözün önden arkaya olan eksenel uzunluğu
• Korneanın eğriliği
• Göz şeklinize bağlı olabilir.

Genetik olarak göz hastalıklarına yatkınlığınız var ise 40 yaş sonrasında birkaç yılda bir göz muayenesi olmanızda fayda vardır.

Gözlük

Yakını görememe sorununun basit ve kesin çözümlerinden biridir. Gözlük camında bulunan lens sayesinde ışığın kırılma açısı görüntü retinanın üzerine düşecek şekilde ayarlanır. Göz dereceniz ile ne tür cama ihtiyacınız olduğu veya ne sıklıkla kullanmanız gerektiği bilgisi size doktorunuz tarafından verilecektir.

Kontakt Lensler

Kontakt lensler direkt olarak gözün üzerine takılan şeffaf veya kısmi renkli olabilen görmeye yardımcı araçlardandır. Gözlük ile aynı çalışma prensibine sahiptirler. Ancak gözlüklerden daha küçük lens içerirler. Sahip olduğu lens sayesinde gözün kırılma açısını düzeltir ve görüntünün retina üzerine düşmesini sağlar. Genellikle kullanışlı ve güvenilir seçeneklerdir. Ancak kuru göz veya herhangi bir göz enfeksiyonu durumunda kullanımı önerilmez. Bunun dışında gözlerinizin lens kullanmaya uygun olup olmadığını doktorunuza sorarak öğrenebilirsiniz.

Yakını Görememe Tedavisi

Yakını görememe sorunun tedavisi oldukça kolay olabilir. Tedavinin amacı yardımcı gereçler sayesinde görüntünün retina üzerinde odaklanmasını içerir. Bu soruna sahip kişilerin büyük bir çoğunluğu kontakt lensler veya gözlük yardımı ile yakını görememe sorunundan kurtulabilir. Bazı durumlarda ise cerrahi tedavi gerekli olabilir.

Yakını Görememe Teşhisi

Yakını görememe teşhisi için ilk olarak bir göz doktoruna başvurmanız gerekir. Doktorunuz muayene sırasında uzakta bulunan farklı boyutlardaki farklı harfleri okumanızı isteyebilir. Verdiğiniz cevaplar doktorun sorun hakkında bilgi sahibi olmasını sağlarken daha subjektif bir sonuç için foropter cihazını kullanmanızı ister. Bu cihaz ile göz numaralarınızı teşhis eder. Küçük yaştaki çocuklarda veya baştaki çizelgeyi okumakta zorluk çeken kişilerde ise retinoskop kullanabilir. Muayene loş ışıklı bir ortamda gerçekleştirilir ve retinanın görsel muayenesi yapılmış olur. Göz doktorunuz bu cihazlar sonucunda hangi tür kırma kusuruna sahip olduğunuz (miyop, hipermetrop gibi) ve göz numaralarınız ile ilgili bilgi sahibi olur.

Yakını Görememe Gözlük Numaraları

Gözlük numaraları teşhis sırasında doktorunuzun göz derecenizi teşhis ettiği cihaz sayesinde belirlenir. Muayene sonrasında size verilen reçete kağıdında karışık birtakım harf ve sayılar bulunabilir. Reçete üzerinde bulunan OD veya R harfleri sağ göz, OS veya L harfleri sol göz demektir. Sayıların önünde bulunan – işareti miyop göstergesi iken + işareti hipermetrop olduğunuzun göstergesidir. Her iki göz de birbirinden farklı derecelere sahip olabilir. Gözlük almak için gittiğiniz optik merkezde çalışanlar reçetenizdeki göz bozukluğu derecesine bakarak sağ ve sol göz için uygun camları hazırlayıp size teslim edecektir.

Yakını Görememe Nedenleri

Yakını görmede sorun yaşayan bir aile bireyiniz varsa ilerleyen zamanda aynı durum sizin de başınıza gelebilir. Hipermetropu olan bir kişi genellikle bununla doğar ancak belli bir yaşa kadar fark edilmeyebilir. Yakını görememe için genetik yatkınlığın yanı sıra başka nedenler de bulunur. Bunlar genel olarak şöyledir;

• Kısa Göz Küresi: Hipermetrop olmanın en yaygın nedenleri arasında bulunur. Gözün ışığı retinada odaklayabilmesi için önden arkaya doğru sahip olması gereken bir uzunluğu vardır. Bundan daha kısa göz küresine sahip olmak odak noktasının kaymasına ve görüntünün retinanın önünde oluşmasına neden olur. Sağlık çalışanları buna azalan eksenel uzunluk adını verir.
• Düz Kornea: Kornea gözün dış kısmında iris ve göz bebeğini kaplayan şeffaf kısımdır. Kornea göze giren ışığı kırar ve retinaya inmesine yardımcı olur. Hafif kavisli bir yapıya sahip olan kornea sayesinde ışık doğru bir açıyla bükülerek retinaya ulaşır. Ancak beklenenden daha düz bir korneaya sahip olmak ışığın kırılma açısını etkiler. Bozulan hassas açı nedeniyle ışık göze girer ancak retinaya ulaşmak yerine retinanın önüne veya arkasına düşer.
• Genetik: Hipermetropluk ailenizden size miras olarak kalmış olabilir veya başka bir genetik bozukluğun sonucunda görülebilir. Günümüzde bilindiği kadarıyla Akromatopsi, kırılgan X sendromu ve down sendromlu kişilerde yakını görememe yaygın görülen göz problemleri arasında yer alır.

Hipermetrop bir tür kırma kusuru örneğidir. Herhangi bir kırma kusuru durumunda gözün kalan yapıları net bir şekilde görmenize yardımcı olmaya çalışır. Ancak yüksek seviyede göz bozukluğuna sahip olmak beraberinde gözlük kullanımı veya kontakt lensler gibi yardımcı yöntemlerin gerekliliğini doğurabilir. Görme ile ilgili herhangi bir şikayetiniz varsa gideceğiniz göz muayenesinde doktorunuz sorunun ne olduğunu ve neye ihtiyacınız olduğunu size detaylı bir şekilde açıklayacaktır.

Yakını Görememe Belirtileri Nelerdir?

Yakını görememe belirtileri şunları içerebilir;

• Yakındaki nesneleri net görememe
• Net görmek için gözleri kısma
• Gözlerde yanma
• Okurken çift görme
• Çocuklarda okuma sırasında gözleri ovuşturma
• Geceleri daha zor görme
• Gözün içerisinde veya çevresinde ağrı şeklinde seyreden göz yorgunluğu
• Baş ağrısı
• Gözlerde sulanma
• Çocuklarda okumaya karşı ilgisizlik ve isteksizlik

Genel olarak uzun bir süre okuma, yazma veya bilgisayarda çalışma gibi işlerden sonra gözlerin bir miktar yorulması normaldir. Ancak eğer her seferinde sizi bekleyen bir baş veya göz ağrısı olması hipermetrop belirtisi olabilir. Size en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak randevu alabilir ve merak ettiğiniz soruları doktorunuzla paylaşabilirsiniz.

Yakını Görememe Hastalığının Adı Nedir?

Yakını görememe sorunundan tam olarak bir hastalık olarak bahsetmek çoğu kaynağa göre doğru değildir. Yakını görememe gözün şekline bağlı olarak gelişebilir ve ışığın nasıl kırıldığı ile ilgilidir. Bu nedenle kırma kusurları arasında yer alır. Yakını görememe durumunda yakındaki nesnelerin görüntüsü herkesten farklı olarak size bulanık görünebilir. Tıp dilinde hipermetrop olarak adlandırılır. Hipermetrop herkeste görülebilen yaygın bir göz sorunudur. hastalığında yakındaki nesnelerin görüntüsü herkesten farklı olarak size bulanık görünebilir.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi tedavi seçeneği kalıcı bir çözümdür. Göze uygulanan işlem sayesinde yakını görememe sorunu kesin olarak çözülür ve sonrasında gözlük veya lens gibi herhangi bir şeye ihtiyacınız kalmaz. Çoğunlukla ciddi boyuttaki görme sorunlarında tercih edilse de bazen hafif veya orta seviyelerde de tercih edilebilir. Birden fazla cerrahi tedavi seçeneği vardır.

• Lazer yardımlı yerinde keratomileusis (LASIK)
• Lazer yardımlı subepitelyal keratektomi (LASEK)
• Fotorefraktif keratektomi (PRK)

Her yöntemin birbirinden farklı avantaj ve dezavantajları vardır. Sizin için en uygun ve doğru yöntem için doktorunuza danışabilirsiniz.