Göz Kayması Nedir? Neden Olur?
Göz kayması, gözlerin düzgün şekilde hizalanmaması ve farklı yönlere bakmasıdır. Şaşılık olarak da bilinen göz kayması problemi kişinin görüş bozuklukları yaşamasına neden olur ve çeşitli yöntemler ile bu bozukluklar giderilebilir. Göz kaymasında gözlerden biri ileri bakarken diğeri içeri, dışarı, yukarı veya aşağı doğru bakar. Göz Kayması her yaştan kişide görülebilen bir problemdir ve çoğu zaman doğum sonrası ortaya çıkarak erken teşhis edilebilir. Fakat nadir durumlarda geç farkedilir.
Göz kayması, kişinin görüşünü de etkiler çünkü düzgün görmek için her iki gözün de aynı noktayı görmesi gerekir. Göz kayması gözün aynı anda aynı noktaya odaklanamamasına neden olur ve bu duruma çeşitli sorunlar neden olabilir. Tedavi için mutlaka şaşılığın erken teşhis edilmesi bir avantajdır. Bu nedenle özellikle aileler çocuklarının görme problemleri konusunda dikkatli olmalıdır. Aynı zamanda yapılan ameliyatlar ile bu problem tamamen ortadan kaldırılabilir. Fakat şaşılık sorununun tedavi edilmesi için bir doktor tarafından teşhis konulmalıdır. Çünkü her tedavi her kişi için uygun olmayabilir. “Göz kayması neden olur?” Sorusunun yanıtı için yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.
KONU BAŞLIKLARI
Göz Kayması Neden Olur?
Göz kayması bazı kişilerde çocukluktan beri var olabilirken bazen hayatın ilerleyen dönemlerinde başlar. İnsanlarda göz hareketine izin veren altı kas vardır. Bir kas gözü sağa hareket ettirirken bir kas sola hareket ettirir. Diğer dört kas ile yukarı, aşağı ve açılı olarak hareket sağlar. Tek bir görüntüye odaklanmak için altı kasın hepsinin birlikte çalışması gerekir. Bazı durumlarda, bir kasın kısıtlanması veya yanlış gelişmesi nedeniyle göz kayması meydana gelebilir. Gözde kayma, kaslara bilgi ileten sinirlerde oluşan bir sorun veya beyinde hareketleri yürütmede görevli kontrol merkezi ile ilgili problemlerden dolayı ortaya çıkabilir. Şaşılığı olan kişilerde genellikle göz kaslarını etkileyen bir sorun vardır. Göz kayması neden olur? Göz kayması nedenleri şunlardır:
- Diyabet
- Tiroid hastalığı (Graves hastalığı)
- Myastenia gravis
- Beyin tümörleri
- İnme
- Kafa travması
- Göz kaslarında hasar
- Erken doğum
- Beyin felci
- Down sendromu
- Hidrosefali
- Katarakt
Göz Kayması Belirtileri
Göz Kayması, göz kaslarında zayıflıktan ya da çeşitli problemlerden meydana gelen bir durumdur ve semptomlar nedenlere bağlı olarak gelişebilir. “Göz kayması neden olur?” sorusunun cevabı belirtiler için de önemli bir noktadır. Göz kayması belirtileri eğer doğuştan geliyorsa henüz kişi 3-4 aylıkken ortaya çıkmaya başlar. Ortaya çıkan en belirgin semptom, aynı noktaya bakmayan gözlerdir. Gözde kayma bulunan kişilerde görülen diğer semptomlar şunlardır:
- Gözde veya çevresinde zayıflık hissi
- Göz etrafında bir şey çekiyormuş hissi
- Çift görme
- Bulanık görme
- Okumada güçlük veya derinlik algısı kaybı
- Net görme için başı hareket ettirme isteği
Bazı durumlarda çocuklarda göz kayması belirtileri vardır fakat görme bozukluğu meydana gelmez. Bu durum yalancı şaşılık olarak adlandırılır. Çocuğun görme varsa, bu şaşı görünmesine neden olabilir. Gözler yanlış hizalanmış gibi görünse de ışık yansıması her iki gözde de aynı yerdedir ve ışık problemleri bulunmadığı için çocuklarda görme bozuklukları yaşanmaz. Eğer bu durum tedavi edilmezse baş ağrıları, çift görme, göz yorgunluğu ve göz tembelliğine neden olabilir.
Göz Kayması Türleri
Göz kayması içe dönme, dışa dönme ya da dikey olarak sınıflandırılabilir. En sık rastlanan şaşılık tipi ezotropya olarak bilinen içe dönmedir. Yani gözler buruna doğru dönmeye başlar. Birden fazla ezotropya çeşidi vardır. Bunlar:
- Akomodatif Ezotropya: Genellikle tedavi edilmemiş hipermetrop nedeniyle meydana gelir. Odaklanma sistemi, nereye bakıldığını kontrol eden bir sisteme bağlıdır. Hipermetrop kişiler görüntüleri netleştirmek için çok daha fazla dikkatlerini verirler. Akomodatif ezotropyanın semptomları arasında çift görmenin yanında daha net görmek için kişinin başını sürekli hareket ettirmesi ve eğmesi de bulunur.
- Aralıklı Ezotropya: Bir kişi iki gözü birlikte koordine edemediğinde aralıklı ekzotropya gelişebilir. Aralıklı ekzotropyası olan kişiler baş ağrısı, okuma güçlüğü ve göz yorgunluğu yaşayabilirler. Ayrıca uzağa bakarken veya parlak güneş ışığında bir gözlerini kapatabilirler.
Göz kayması sadece içe dönme şeklinde gerçekleşmez. Gözde dışa kayma ekzotropya ismini alır. Aynı zamanda dikey göz kayması da meydana gelebilir. Bir gözün diğerinden daha yukarıda durması hipertropya, altında kalması ise hipotropya olarak adlandırılır. Odaklanılan noktalar dışında da şaşılığı isimlendirmek mümkündür. Eğer gözler kan akışı açısından yetersiz kalıyorsa ya da kafa sinirlerinde hasar nedeniyle göz kayması meydana geliyorsa paralitik şaşılık ismi verilir.
Göz Kayması Nasıl Teşhis Edilir?
Bir optometrist muayene ile şaşılığı teşhis edebilir. Optometrist, görmenin ne kadar etkilendiğini değerlendirmek için görme keskinliğini ölçer. Ya da doktor hastanın gözünün kırma gücünü değerlendiren otomatik bir alet kullanabilir. Bunlar dışında hizalama ve odaklama testi yapılabilir. Bazı testler uygulanırken odaklanmanın kolaylaşması için damla uygulaması yapılabilir. Bu şekilde muayene yapılır ve şaşılık teşhis edilebilir. Aynı zamanda kişinin gözlerinin konumu da şaşılık hakkında bilgi verebilen fiziksel bir faktördür. Doktora başvuran kişilerde tipik olarak bir göz bir noktaya bakar diğer göz ise başka bir noktaya bakar. Normal şartlarda aynı noktaya bakması gerekirken farklı noktalara bakması karşıdan fark edilebilir bir görünüm yaratır. Fakat bu durumun görüş bozuklukları açısından değerlendirilmesi için bir doktor muayenesi gereklidir. Aynı zamanda eğer kişinin şaşılığı başka bir hastalık nedeniyle oluşabileceği için kişi doktoruna “Göz kayması neden olur?” sorusunu sorabilir. Muayene sonucunda göre en uygun tedavi protokolü benimsenir.
Göz Kayması Tedavisi
Erken teşhis sağlandığında göz kayması daha kolay tedavi edilir. Göz kayması tedavisi gözlükle, prizma takılı kontakt lenslerle, görme terapisi ile veya şaşılık cerrahisi ile gerçekleştirilebilir. Kullanılan gözlüklerin amacı kırılma kusurlarını düzelterek şaşılığı düzeltmeye yardımcı olarak kullanılabilir.
Göz kayması için üretilen prizma lenslerin bir tarafı diğer tarafına göre daha kalındır. Gözlüğe aynı zamanda bir prizma takılabilir veya prizmalar lensin bir parçası olarak kullanılabilir. Prizmalar göze giren ışığı değiştirir ve nesneleri görmek için gözün dönme ihtiyacını giderir. Aynı zamanda bazı kişilerde göz egzersizlerinin kullanımı da doktor tarafından önerilebilir. Bu göz egzersizleri, göz hareketi ve odaklanma problemlerini gidermeye yardımcı olabilir. Özellikle göz kası ameliyatı olan kişilerin, göz koordinasyonunu geliştirmek ve tekrar yanlış hizalanmalarını önlemek için görme terapisi isimli egzersizlere ihtiyacı olabilir. Fakat bu yöntemler kalıcı bir iyileşme sağlamazlar. Yetişkinlik döneminde tedavi için şaşılık ameliyatlarına başvurulması gerekebilir.
Göz Kayması Ameliyatı
Göz kayması ameliyatı veya göz kası ameliyatı, şaşılık için düzeltici bir tedavidir. Ameliyat, göz hizalamasını iyileştirmek ve uygun görüşü geri kazanmaya yardımcı olmak için uygulanır. Tipik olarak göz kayması, göz çevresindeki kaslar çok sert veya çok zayıf olduğunda ortaya çıkar. Doktor, göz kayması türü de dikkate alınarak gözlerin birlikte çalışması için belirli kasları gevşetebilir, sıkılaştırabilir veya hareket ettirebilir. Daha sonra kaslar, gözlerin aynı yönü göstermesine yardımcı olmak için yeniden konumlandırılır. Bu işlem tek göze uygulanabileceği gibi her iki göze de uygulanabilir.
Eğer kaslarda bir gevşeklik söz konusu ise kaslar kısaltılarak tekrar hizalanır ve gözlerin doğru hizada olması sağlanır. Şaşılığın nedeni kaslarda oluşan sıkılaşma ise bu durumda kaslar ayrılarak göz arkasından tekrar bağlanır. Bu şekilde kaslar zayıflar ve doğru hizalama sağlanır. göz kayması ameliyatı yetişkinlerde gerçekleştirilebileceği gibi çocuklar için de uygulanabilir bir ameliyattır. Fakat her birey ameliyat için uygun kabul edilmez. Ameliyat ile tedaviye uygunluğunuz hakkında bilgi almak için göz doktorunuz ile iletişime geçmelisiniz.
Tarih: 02/05/2023