Çift Görme (Diplopi) Nedir ve Tedavisi Nasıl Olur?
Çift görme, diplopi olarak da bilinen bir nesnenin tek bir noktada algılanması gereken şekilde olmayıp iki ayrı noktada algılanması durumudur. Diplopi genellikle her iki göz açıkken veya gözler sadece belirli bir yöne baktığında ortaya çıkar. Bu durumda, gözlerin yanlış hizalanması veya göz hareketlerinin düzgün bir şekilde koordine edilememesi sonucu ortaya çıkabilir. Çift görme nedenleri genellikle karmaşık sebeplere dayanır ve farklı faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Göz kasları, gözlerin aynı noktaya odaklanmasını ve hizalanmasını sağlamak için çalışır. Ancak bazı kişilerde göz kaslarının zayıf veya felç olması, uyumsuz çalışması göz hareketlerinin düzgün olmamasına ve çift görmeye sebep olabilir. Çift görme nedenleri arasında, şaşılık, göz kaslarının bozuklukları, göz yaralanmaları ve enfeksiyonları, sinir hasarları yer alabilir. Diplopi, göz doktoru tarafından değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi gereken bir göz rahatsızlığıdır.Çift görme tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesine bağlı olarak bazen ilaç tedavisi, gözlük, kontakt lens olurken bazen de cerrahi müdahaleleri gerektirebilir.
KONU BAŞLIKLARI
Çift Görme (Diplopi) Nedir?
Diplopi, gözlerin yanlış hizalanması veya göz hareketlerinin düzgün bir şekilde koordine edilememesi sonucu ortaya çıkan bir göz rahatsızlığıdır. Gözlerin farklı yönlerde odaklanması, beyinde gelen görüntülerin birleştirilmesi sürecinde çakışmaya neden olabilir ve bu da çift görme hissine yol açabilir. Örneğin, normalde bir nesneye odaklanırken her iki göz aynı noktaya bakar ve beyinde tek bir görüntü oluşturur. Ancak diplopi durumunda, gözlerin birbiriyle uyumsuzluğu nedeniyle her göz ayrı bir noktaya odaklanır ve beyinde iki ayrı görüntü oluşur. Bu da, çift görme hissine neden olabilir.
Çift Görme Hangi Nörolojik Hastalıkların Belirtisi Olabilir?
Çift görme sorunu bazı kişilerde nörolojik hastalıkların bir belirtisi olabilir. Bu hastalıklardan bazıları ise inme (felç), MS (multiple skleroz), orbita hastalığı (göz çukuru) ve MG (myastenia gravis) olabilir.
Eğer çift görme şikayetiniz varsa mümkün olan en kısa sürede bir göz doktoruna başvurmayı ihmal etmeyin.
Çift Görme Kendiliğinden Geçer mi?
Bazı durumlarda yorgunluk, stres, alkol tüketimi gibi sebepler geçici çift görmeye sebep olabilir ve çift görme kendiliğinden geçebilir. Ancak bu durum, genellikle altta yatan sağlık sorunlarından kaynaklandığından tıbbi tedaviler gerekebilir ve kendiliğinden geçmez.
Çift Görme Tedavisi
Çift görme tedavisi, genellikle altta yatan sebeple mümkündür. Bu durumun tedavisinde sık başvurulan yöntemlerden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Gözlük ve kontakt lensler:Bazı durumlarda, gözlük veya kontakt lenslerle görme problemi düzeltilebilir. Gözlük veya kontakt lens takmak, gözlere net bir görüş sağlayarak çift görme sorununu gidermeye yardımcı olabilir.
- Göz bantları:Göz bantları, sağlıklı gözün görüşünü korumak ve sorunlu gözü baskı altına almak için kullanılabilir. Göz bantları kısa süreli bir tedavi olarak kabul edilebilir ve kalıcı bir çözüm olarak tercih edilmez.
- Göz egzersizleri:Çift görmesi olan bazı hastalara, göz kaslarını güçlendirmek ve koordinasyonlarını artırmak için göz egzersizleri önerilebilir. Göz hareketleriyle odaklanmayı geliştirmek ve gözler arasındaki uyumu artırmak için yapılan egzersizler, çift görme sorununu azaltmaya yardımcı olabilir.
- Cerrahi müdahale:Cerrahi müdahale ile çift görme ortadan kalkabilir. Özellikle katarakt veya göz kaslarının hizalanması gereken durumlarda tercih edilen bir yöntemdir.
Çift Görme (Diplopi) Nedenleri Nelerdir?
Çift görme hissinin oluşmasına ve beyne farklı görüntülerin iletilmesine neden olan birçok farklı neden olabilir. Bu nedenlerden bazıları ise şunlardır:
- Kornea hasarı:Kornea, gözün ön kısmında bulunan ve ışığın göze girmesini sağlayan saydam doku tabakasıdır. Kornea hasarı, korneanın zarar görmesi veya yüzeyinde anormalliklerin oluşması durumunda meydana gelir ve bu durumda çift görmeye neden olabilir. Kornea hasarı, yaralanmalar ve travmalar, zona-uçuk gibi enfeksiyonlar, keratokonus veya göz kuruluğundan kaynaklanabilir.
- Katarakt:Katarakt, çift görmenin yaygın nedenlerinden biri sayılabilir genellikle ameliyat gerektirebilir. Bu sorun, gözdeki lensin bulanıklaşması nedeniyle ışığın yeterince odaklanamamasına ve görüntülerin bulanık veya çift olarak algılanmasına neden olabilir. Katarakt, bir gözde veya her iki gözde birden ortaya çıkabilir ve çift görme hissiyle sonuçlanabilir.
- Göz kası bozuklukları:Göz kası bozuklukları, göz kaslarının felci veya zayıflığını içerebilir. Bu durum, gözlerin düzgün bir şekilde hizalanmasını engeller. Göz kaslarının etkili bir şekilde çalışamaması, gözlerin uyumlu bir şekilde odaklanmasını zorlaştırır ve çift görme hissine neden olabilir.
- Sinir sistemi problemleri:Sinir sistemi hastalıkları, gözlerin uyumlu bir şekilde çalışmasını engelleyebilir ve çift görme hissine neden olabilir. Multipl skleroz, Guillain-Barre sendromu gibi rahatsızlıkları olan hastaların çift görme şikayeti ortaya çıkabilir.
- Beyin hasarları:Beyin, göz hareketlerini ve görüntü işleme sürecini kontrol eder. Çift görme probleminin birçok nedeni beyin hasarlarından kaynaklanabilir. Beyinde meydana gelen ve çift görmeye neden hasarlanmalardan bazıları ise beyne alınan darbeler veya yaralanmalar, anevrizmalar, beyin tümörleri ve migren olabilir.
Çift Görme (Diplopi) Belirtileri
Çift görme belirtileri, nesnelerin çift olarak algılanması veya görüntülerin bulanıklaşması ile karakterizedir. Bu durum, altta yatan nedene ve diplopinin türüne bağlı olarak değişse de genel olarak ortaya çıkan belirtiler şunları içerebilir:
- Çift görme:Diplopinin en belirgin semptomu, nesnelerin çift olarak algılanması durumudur. Hastalar, nesneleri yan yana, üst üste veya çapraz şekilde çift görür.
- Bulanık görüntü:Çift görme durumunda, görüntüler bulanık veya net olmayabilir. Nesnelerin konturları net olmayabilir veya iki görüntü birbirine karışabilir.
- Göz yorgunluğu:Diplopi yaşayan kişilerde gözlerde yorgunluk hissi sıkça ortaya çıkabilir. Gözleri netleştirmek veya odaklamak için sürekli çaba sarf etmek zorunda kalmak, gözlerin yorgun hissedilmesine ve bazen ağrıya neden olabilir. Kaş çevresinde, şakaklarda ve göz kapakları çevresinde ağrı olabilir.
- Baş ağrısı:Diplopi bazı kişilerde baş ağrısıyla ilişkilendirilebilir. Bu durum uzun süre devam ederse veya yoğunlaşırsa, baş ağrısı ortaya çıkabilir. Baş ağrısı, gözlerin farklı noktalara odaklanması ve beyindeki görüntülerin uyumsuzluğu nedeniyle olabilir.
- Gözlerin farklı yönlere bakması:Diplopi, göz kasları ve sinirle ilgili bir durumdan kaynaklanıyorsa gözlerin hizalanmasında sorun olabilir. Bu durum gözlerde şaşılık veya asimetri sorunlarına yol açabilir.
Bahsedilen belirtilerden bir veya birkaçının yaşanması durumunda, bir göz doktoruna başvurmak önemlidir. Göz doktorları, çift görmenin altında yatan nedeni belirlemek için göz muayenesi ve gerekli testleri yapabilir. Doğru teşhis ve tedavi, çift görme probleminin iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
Binoküler Diplopi
Binoküler diplopi, çift görmenin en yaygın görülen türüdür ve her iki gözle meydana gelen çift görme durumudur. Her iki göz açıkken veya her iki göz aynı anda odaklandığında çift görme hissi devam eder. Binoküler diplopi, genellikle gözlerin hizalanması veya göz kaslarının koordinasyonunda bir sorun olduğunda ortaya çıkar ve çoğunlukla fizyolojik hastalıkların bir belirtisi olabilir. Sık görülen bazı nedenleri arasında, diyabet, sinir hasarı, kranial sinir felci, graves hastalığı (zehirli guatr) ve şaşılık yer alabilir.
Monoküler Diplopi
Monoküler diplopi, genellikle tek gözün görme sorunlarına işaret eder. Bu durumda, tek bir göz açıkken veya diğer göz kapatıldığında bile çift görme hissi devam eder. Monoküler diplopi genellikle gözdeki optik sistemde veya retina ile ilgili bir soruna bağlıdır. Monoküler diplopinin altta yatan nedenlerden bazıları ise astigmat, kornea şekil değişiklikleri, pterjium (göz eti), kuru göz ve katarakt olarak sayılabilir.
Çift Görme (Diplopi) Tipleri Nelerdir?
Çift görme tipleri altta yatan nedenler ve göz sağlığı durumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bu durumun genel olarak 2 farklı türü bulunur. Bahsedilen türler şu şekilde açıklanabilir: