Göz Testi
Göz testi, hastanın genel göz sağlığını değerlendirmek ve hastada göz hastalıklarından herhangi birinin mevcudiyetini kontrol etmek amacıyla yapılan çeşitli ölçümleri ifade etmektedir. Göz doktoru farklı aletler ve cihazlar yardımıyla, gözlerin belirli yön ve mesafelerdeki ışığa, harflere ve şekillere duyarlılığını tespit etmektedir.
Bu testler sıklıkla miyop, hipermetrop ve astigmat gibi kırma kusurlarının yanı sıra makula dejenerasyonu, renk körlüğü gibi hastalıkların teşhisinde kullanılmaktadır.
Göz testi uygulamaları sayesinde birçok göz hastalığı ortaya çıkarılabilmektedir. Hastaların belli başlı şikayetleri sonrasında uygulanan birçok test ile göz bozukluğu ve çeşitli hastalıkların tedavi için erken tanısı mümkündür.
Ailesinin sağlık geçmişinde görme problemleri bulunan kişilerin yaptırdıkları göz testi sonuçları hastanın arşivinde saklanmaktadır. Böylece ileride ortaya çıkabilecek bir görme probleminin başka problemleri de tetiklemesini öngörmek için bu sonuçlar kullanılabilmektedir.
Çeşitli göz hastalıkları ve görme kusurlarının tespiti için kullanılan bazı göz testi uygulamaları şunlardır:
Görme keskinliği ölçümü, görme alanı ölçümü, duochrome testi, renk körlüğü testi, amsler grind, lazer ve göz içi lens uygulamaları öncesinde yapılan çeşitli tetkiklerdir.
KONU BAŞLIKLARI
Görme Keskinliği Testi
Göz testi uygulamalarının en çok kullanılanlardan biri olan görme keskinliği testidir. Her iki taraf için de ayrı ayrı tespiti yapılmaktadır. Öncelikle bir taraf test edilirken diğeri kapatılır ve kapatılan tarafa basınç uygulanmaz. Öncelikle uzak görüşün ölçülmesi için kullanılmaktadır.
Hastanın 6 metre uzağına yerleştirilen 10 kademeli üzerinde şekil ve harf dizileri bulunan görme eşeli kullanılır. Okuma yazma bilmeyen kişilerde ve 3 itibari ile çocuklarda yalnızca E harflerinden oluşan E eşeli kullanılmaktadır. Hastalardan E harfinin açık uçlarının hangi yöne baktığını belirtmeleri istenir.
Görme alanının tespiti için yapılan testler arasında en yaygın kullanılan eşlen ise Snellen eşlenidir. Bu eşlende hasta eşlenin en alt bölümündeki en küçük 10. sırayı okuyabilirse, görme 10/10 tam olarak nitelendirilir.
Göz testi uygulaması esnasında pinhole kullanımı ile görüşünün arttığı tespit edilen hastalar olabilmektedir. Bu hastalara öncesinde otorefraktometre ile saptanan yaklaşık kırma kusuru derecesine uygun deneme merceği takılır. Böylece harflerin ve işaretlerin daha rahat okuması sağlanır.
Eşelde ilk sırayı göremiyorsa görmesi 10/1 altında demektir. Sonrasında ise çeşitli mesafelerden parmak saydırılır. Eğer hasta göremiyorsa el sallama hareketi yapılır ve bunu da göremiyorsa ışık hissini ve ışığı 4 farklı açıdan fark edilip fark edilmediğinin ölçümü gerçekleştirilir.
Yakını görme bozukluğu için ise yakın okuma eşeli kullanılmaktadır. Küçükten büyüğe doğru dizilmiş ve 10 sıradan oluşan harflerin bulunduğu eşeli hastanın 35 cm’den okuması istenir.
Görme Alanı Testi
Göz testi çeşitlerinden olan görme alanı testi ile her bir taraf için görme alanının dış sınırları ölçülür. Muayenehane ortamında bilgisayarsız olarak da gerçekleştirilebilir ayrıca bilgisayarlı görme alanı testi de mevcuttur.
Hasta doktora 1 metre kadar bir mesafede, doktorun tam karşısına gelecek biçimde oturur ve burnuna odaklanır. Hastanın bir gözünü kapatması gerekmektedir. Bu sırada hasta farklı yönlerden hareket eden ışığı ilk gördüğü ve ışığın kaybolduğu alanları doktoruna söylemesi istenir.
Bu göz testi sayesinde hastanın görme alanı ile sağlık bir görme alanına sahip olduğu kabul edilen doktorun görme alanı karşılaştırılmaktadır. Hastanın farklı yönlerden hareket eden ışığı ve objeleri doktordan daha geç görüyorsa hastanın o bölgesinde bir görme alanı darlığı durumu söz konusu olabilmektedir.
Benzer bir mantıkta uygulanan bilgisayarlı görme alanı testi de mevcuttur. Hastadan tek gözü kapalı biçimde açıktaki taraf ile aletin içinde görünen yarım küre şeklindeki yüzey üzerine rastgele parlak noktalar yansımaktadır. Hastadan ışığı her görüşünde, elinin altındaki düğmeye basması istenir. Tüm yönlerden yeterli sayıda parlak nokta yansıdıktan sonra test tamamlanmış olur.
Renk Körlüğü Testi
Renk algısını sağlayan retina tabakasındaki konilerdir. Doğumsal olarak bu hücrelerde renk algılamada çeşitli yetersizlikler olması, kalıtsal olarak renk körlüğü hastalığı görülmektedir. Bu durumu bir çok farklı yöntemle ortaya çıkartmak mümkündür. Ishihara, Farnsworth, Munsell D-15, Farnsworth Lantern testlerii gibi birçok göz testi, renk körlüğü tanısı koyulması için kullanılmaktadır. Renk körlüğü tespiti için kullanılan İsihara testi yaygın kullanılan bir yöntemdir.
İshihara yöntemi ilk olarak Dr. Shinobu Ishihara tarafından kart baskılara renkli olarak düzenlenmiş ve bir odanın içinde optimum gün ışığı koşullarında uygulanmıştır. Aydınlanması ideal olan bir odada uygulanabilen bu test ile hastadan gördüğü şekil ve sayıları doğru bir şekilde anlamlandırması üzerine kuruludur. Renklerin ve şekillerin algılanışında bir eksiklik tespit edilirse, yani kişinin renk körü olduğuna dair bulgular ortaya koyulursa daha farklı tetkiklerin uygulanması söz konusu olabilir.
Bu göz testi resmi bir test yerine geçmemekle birlikte kişinin renkleri algılayışı ile ilgili kendisine fikir verebilmektedir. Renk körlüğü ile ilgili çeşitli tetkikler, bir doktor tarafından uygulanırsa daha doğru bir tanı koyma imkanı ortaya çıkmaktadır.
Amsler Grid Testi
Göz testi uygulamalarından olan Amsler Grind, standart bir göz muayenesi niteliğinde olmasa da görme merkezindeki etkileyen farklı görme sorunlarını tespit etmeye yardımcı olmaktadır. 40 yaş üzerinde bulunan kişilerin bu yöntemi uygulamasında fayda vardır. Amsler grind uygulama şekli aşağıdaki gibidir:
- Kullandığınız gözlük veya kontakt lens varsa takınız.
- Amsler grid şablonu düz bir zemine sabitleyiniz ve tam karşı açısına geçiniz.
- Bir gözünüzü elinizle kapattıktan sonra şeklin orta noktasına odaklanınız.
- Şemadaki büyük karenin dört köşesini birden görüp görmediğiniz bu noktada önem arz etmektedir.
- Bu işlem her iki taraf için de ayrı ayrı tekrarlanmalıdır.
İşlem esnasında her bir köşeyi göremiyorsanız ve çizgilerde dalgalanmalar kırılmalar yaşıyorsanız bu görme merkezinizde bir problem olduğuna işaret ediyor olabilir. Bu göz testi herhangi bir hastalığın teşhis edilmesinde kullanılması, ancak doktor kontrolünde söz konusu olabilir.
Duochrome Testi
Bu göz testi renk körlüğü olan kişilerde kullanılmaktadır. Hastadan yeşil ve kırmızı taraftaki harflerin netliği karşılaştırılması istenmektedir. Renkleri ayırmadan çok renk sapmalarının tespitinde kullanılmaktadır.
Kişi ilk önce sağ gözünü kapatıp gördüğü dairelerden birinin daha koyu renkte olup olmadığı söylenmelidir. Sonra sol taraf kapatılıp yine dairelerden birinin daha koyu renkte görünüp görünmediğine dikkat edilmelidir.
İki taraf birden kapatıldıktan sonra dairelerden herhangi birinin daha koyu renkte olmadığı cevabı erilebiliyorsa bu sonuç görmenizde bir problem olmadığı anlamına gelebilmektedir.
Duochrome göz testi görme düzeyini kesin olarak ölçmemekle birlikte, görüşünüzde renk ayrımı konusunda bir problem yaşadığını düşünüyorsanız, konuyla ilgili ayrıntılı bir muayeneden geçmeniz gerekmektedir.
