Göz Kapağında Yağ Bezesi Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kapağında yağ bezesi genellikle her iki göz üzerinde ortaya çıkan estetik açıdan rahatsız edici bir cilt problemidir. Göz çevresindeki gözeneklerin çeşitli nedenlerle tıkanması, yüksek trigliserid veya kolesterol seviyeleri, aşırı alkol tüketimi gib sebepler göz kapağında yağ bezelerinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Göz kapağında ortaya çıkan yağ bezeleri estetik olarak rahatsız edici olsa da genellikle görmeyi engelleyecek boyutta değildir. Bu nedenle çoğu durum için herhangi bir tedavi yapılmasına gerek olmayabilir. Bununla birlikte bazı durumlarda bu yağ bezeleri büyüyerek göz kapağının hareketlerini kısıtlayabilir. Bu gibi durumlarda çeşitli yöntemlerle yağ bezelerinin tedavi edilmesi gerekir. Günümüzde gelişen teknolojinin de yardımıyla göz kapağındaki yağ bezeleri lazer veya radyasyon tedavisi gibi tedavi yöntemleri kullanılarak tedavi edilmektedir. “Göz kapağında yağ bezesi neden olur, nasıl geçer?”, “Göz kapağındaki yağ bezesi kansere dönüşür mü?”, “Yağ bezeleri görmeyi engelleri mi?”. Bunlar gibi soruların cevapları ve göz çevresinde meydana gelen yağ bezeleri hakkında diğer merak edilenler yazının ilerleyen kısımlarında detaylı olarak ele alınmıştır.
KONU BAŞLIKLARI
Göz Kapağında Yağ Bezesi Neden Olur?
Lipom ya da lipoma olarak da adlandırılan yağ bezeleri göz kapağı da dahil olmak üzere vücudun herhangi bir bölgesinde ortaya çıkabilir. Çoğunlukla iyi huylu, içerisinde yağ biriken yumuşak şişlikler şeklinde olan yağ bezeleri göz kapakları ve göz çevresinde de ortaya çıkabilir.
Göz kapaklarında görülen yağ bezelerinin pek çok çeşidi vardır. Bunlar arasında en sık karşılaşılanlardan bir tanesi ksantelazma olarak da adlandırılan, çoğunlukla kolesterol ve bağışıklık sistemi hücrelerinin deri üzerinde birikmesi sonucunda oluşan bezelerdir (1). Renk olarak sarı, bej veya beyazımsı olabilen yağ bezleri el ile dokunulduğunda yumuşak ve hareketli bir yapıya sahiptir. Lipomlar genellikle hastalık belirtisi taşımayan deri altında yer alan lipitlerden oluşan oluşumlardır. Bu durum genellikle vücutta yağ hücrelerini taşımakla görevli olan lipoprotein metabolizmasındaki bir aksaklıktan kaynaklanabilir. Doymuş yağlar ve kolesterol açısından zengin bir diyet, aşırı kilolu olmak, fiziksel aktivite eksikliği, alkol veya sigara gibi zararlı alışkanlıklar lipit metabolizmasının bozulmasına, yüksek kolesterol ve trigliserid seviyelerine neden olabilir (2).
Göz kapağında yağ bezesinin ortaya çıkışında çeşitli faktörler rol oynayabilir. Ksantelazmalar diyabet, hiperlipidemi (yüksek kolesterol) ve tiroid problemleri gibi başka bir sağlık sorununun belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Araştırmalar vücudunda fazla yağ bezesi bulunanların gelecekte kalp hastalığı, kalp krizi ve ateroskleroz (damar sertleşmesi) gibi sağlık sorunlarına yakalanma riskinin daha yüksek olabileceğini göstermektedir (1).
Göz Kapağında Yağ Bezesi Nasıl Geçer?
Göz kapağında oluşan yağ bezeleri genellikle kendiliğinden kaybolmaz, bu nedenle tedavi gerekebilir. Bununla birlikte bazı faktörlere dikkat etmek göz kapağında yağ bezesi oluşumu riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Beslenme alışkanlıkları da yağ bezesi oluşumunda önemli rollere sahiptir. Özellikle üst göz kapağı veya göz altı bölgesinde yağ bezesi sorunu yaşayan kişilerin doymuş yağlar, trans yağlar ve kolesterol bakımından fakir bir diyet tercih etmeleri önemlidir. Ek olarak beslenme listesinde lif açısından zengin meyve, sebze ve tam tahıllı besinlere yer verilmesi de kolesterol seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabilir.
Yağ bezesi oluşumunun önlenmesinde sağlıklı yağ kaynaklarını da daha fazla tüketmeye özen göstermek de önemlidir. Örneğin somon gibi yağlı balıklar, ceviz, zeytinyağı gibi besinler bileşiğinde bulunan Omega-3 yağ asitleri sayesinde kolesterol seviyelerini düzenlemeye ve yağ bezesi oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.
Göz Kapağında Yağ Bezesi Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kapağında oluşan yağ bezeleri genellikle kendiliğinden geçmez. Sıklıkla bu yağ bezelerinin uzman bir doktor tarafından tedavisinin yapılması ve göz kapağından uzaklaştırılması gerekir. Yağ bezeleri çoğunlukla zararsız oluşumlardır; ancak bazı durumlarda estetik olarak rahatsızlık verici olabilir. Bununla birlikte göz çevresindeki yağ bezeleri büyüyerek zamanla göz kapaklarının hareketini kısıtlayabilir. Bu nedenle göz kapağında yağ bezesi bulunması durumunda uzman bir doktora başvurulması ve uygun tedavi yönteminin belirlenmesi önerilir. Göz kapağındaki yağ bezelerinin tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler şu şekildedir:
- Cerrahi: Göz kapağındaki yağ bezesinin küçük bir kesi yardımıyla çıkarıldığı operasyonlardır. Cerrahi olarak göz kapağındaki yağ bezelerinin tedavisi genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Doktorlar genellikle büyük ve göz kapağı hareketlerini engelleyen yağ bezelerinin tedavisinde cerrahi tedavi yöntemlerinin kullanılması gerektiğine karar verebilir.
- Sıvı nitrojen kriyoterapisi: Sıvı nitrojen kullanarak yapılan kriyoterapi yağ bezesinin aşırı soğutulmasıyla gerçekleştirilir. Bu yöntemde düşük sıcaklık bezeyi dondurarak tahrip eder.
- Lazer cerrahisi: Lazer tedavisi yoğun ışık enerjisi kullanarak yağ bezesini hedef alır ve bezeyi parçalayarak yok etmeyi amaçlar.
- Radyofrekans ablasyonu: Radyofrekans ablasyonu radyo dalgalarının kullanıldığı bir yöntemdir. Bu yöntemde yüksek frekanslı enerji kullanılarak yağ bezesi tahrip edilir.
- Kimyasal peeling: Kimyasal peeling özel bir solüsyonun kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Bu solüsyon, cildin üst tabakasının soyulmasını sağlayarak yağ bezesini küçültmeye yardımcı olabilir.
Doktorlar hangi tedavi yönteminin kullanılacağına yağ bezesinin büyüklüğü, konumu ve hastanın tercihleri göz önünde bulundurarak karar verirler.
Göz Kapağındaki Bezeler için Hangi Doktora Gidilmeli?
Gözde ortaya çıkan bezelerin bir uzman tarafından değerlendirilmesi önemlidir. Göz doktoru fiziki muayene sırasında yağ bezesinin boyutu, şekli, sertliği ve hareketliliği gibi faktörleri gözlemleyerek kitlenin türünü değerlendirebilir. Bunun yanı sıra hastanın semptomları, ailede yağ bezesi olup olmadığı gibi faktörler de göz önünde bulundurulur. Uzman göz doktoru yağ bezesinin doğasını belirlemek ve diğer potansiyel sorunları elemek için gerekli gördüğü durumlarda kan testleri, lipit profil testi (kolesterol seviyelerini ölçmek için) gibi ek tetkiklerin yapılmasını isteyebilir. Tedavi yöntemlerine doktorun yaptığı bazı tetkikler sonrasında karar verilir.
Göz Kapağındaki Yağ Bezesi Cilt Kanserine Dönüşür mü?
Göz kapağında ortaya çıkan yağ bezeleri çoğunlukla iyi huylu (benign) oluşumlardır ve kansere dönüşme riskleri düşüktür. Bununla birlikte vücudun herhangi bir yerinde bir kitle fark edildiğinde uzman bir doktor tarafından kitlenin kanser riski taşıyıp taşımadığının belirlenmesi önemlidir. Bu nedenle göz kapaklarında yağ bezesi gibi bir kitle fark edildiğinde bir sağlık kuruluşuna başvurarak uzman bir göz doktoruna danışması ve gerekli kontrollerin yaptırılması önemlidir. Uzman göz doktoru göz kapağında yağ bezesi şikâyeti ile gelen hastalarda öncelikle fiziki muayene yaparak kitlenin özelliklerini değerlendirir. Bazı durumlarda uzman doktor kitlenin türünü ve kanser riskini belirlemek için biyopsi gibi tanı prosedürlerinden faydalanabilir.
Göz Kapağı Yağ Bezeleri Tekrarlar mı?
Yağ bezeleri genetik yatkınlık dahil olmak üzere pek çok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilir. Yağ bezelerinin tedavisinde birkaç farklı tedavi yöntemi kullanılır. Çoğu zaman tedavi sonrasında yağ bezeleri kaybolur. Bunun yanı sıra özellikle oluşumunda genetik faktörlerin etkili olduğu yağ bezelerinin tedavi sonrasında da tekrarlama riski vardır. Yağ bezelerinin tekrarlamasında rol oynayan bazı faktörler vardır. Bunların başında yağ bezesinin tamamen çıkarılmamış olması gelir. Tamamen çıkarılmayan yağ bezelerinin tekrarlama riski vardır. Ek olarak vücutta yağlanma eğilimi ve/veya lipit metabolizmasında bir aksaklık olması durumunda da yağ bezeleri tekrarlayabilir. Sağlıklı ve dengeli beslenme gibi yaşam alışkanlıkları edinme, fiziksel olarak aktif olma gibi önlemlerle yağ bezesinin tekrarlama riskini en aza indirmek mümkündür. Siz de göz çevresinde yağ bezesi sorunu yaşıyorsanız uzman bir doktora başvurmayı ve gerekli kontrolleri yaptırmayı ihmal etmeyin.