Göz Eti (Pterjium)

Pterjium (göz eti) başlangıçta hafif damarlı bir yapıdayken ilerlemeye devam ettiği süreçte, kornea tabakasına tutunur ve korneanın çekilmesine neden olarak astigmat sonucunu doğurur. Astigmatla birlikte ise görmede bulanıklık başlar. Göz bebeğine kadar ilerlediği safhalarda ise görme aksını kapatarak, kalıcı görme kusurlarına yol açar. Halk arasında gözde et yürümesi olarak da tasvir edilmektedir.

Hastalığın belirtileri ortaya çıktığı başlangıç aşamasında, yanma, batma ve zaman zaman kanlanma gibi şikayetlere yol açmaktadır.

Ameliyat, tedavi için tek kalıcı yöntemdir. Ameliyat sonrasında, sorunun nüks etmemesi için ekstra tedbirler almak gerekmektedir.

Pterjium Nedir?

Pterjium halk arasında “göz eti” veya “kuş kanadı “ olarak bilinmekle beraber, kelime Yunanca’da “küçük kanat” anlamına gelmektedir . Gözün beyaz tabakası olan Sklera’yı örten konjoktiva adındaki zar tabakaya ait damar ve bağ dokusunun, anormal bir şekilde kalınlaşıp, büyüyerek gözün en dış tabakası olan kornea üzerine ilerlemesiyle oluşmaktadır.

Bu ilerleyen dokuya fibroblastik doku denmektedir. Bu doku ilerleme gösterdiği andan itibaren bir yandan gözün estetik yapısını bozarken bir yandan da görme bozukluğuna yol açmaktadır. Genellikle gözün buruna yakın olan iç tarafında görülür.

Pterjium her iki gözde de görülebilmektedir. Ancak bulaşıcı bir hastalık değildir. Cerrahi olarak müdahale edilmediğinde kalıcı görme kaybına yol açabilir.

GÖZ DOKTORLARIMIZDAN RANDEVU ALMAK İÇİN TIKLAYIN

Pterjium Belirtileri Nelerdir?

Pterjium belirtilerinden en belirgin olanı, gözün iç kısmında beliren doku ile birlikte kaşınma ve batma gibi sorunların da eşlik etmesidir. Hastalık gözün en ön yüzeyindeki beyaz kısmında başlar ve müdahale edilmediğinde kornea tabakasına doğru ilerler. Zamanla astigmata neden olabilen fibroblastik doku ilerlemesinde görmenin bozulması sorunu da baş göstermektedir. Bu belirtilerin dışında aşağıdaki belirtiler de yaşanmaktadır:

• Eğer hasta gözlük kullanıyorsa, bunların numaraları sıklıkla değişmektedir,
• Işığa bakarken zorlanma,
• Banyodan sonra gözlerde kızarma,

hastalığın sık görülen belirtilerindendir.

Pterjium Neden Olur?

Pterjium hastalığının nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte hastalığı ortaya çıkaran sebepler arasında ilk sırada genetik aktarım durumu bulunmaktadır.

Gözümüze gelen ışınlar kapak ve kornea yapısından dolayı gözümüzün buruna yakın olan bölgesinde toplanırlar. Bu bölgeye güneş ışını gelmesi sonucu ultraviyole ışınların sebep olduğu limbal kök hücre ölümleri başlar. Kornea ve konjonktiva dediğimiz zar arasında bulunan limbusda kök hücreler bozulmaya başlayınca konjonktiva devreye girer ve ölü hücrelerin üzerinden atlayarak kornea dokusuna yapışır.

Açık havada çalışan yani tozlu-kuru ve sıcak ortamlarda yaşam boyunca çok fazla bulunma sonucunda uzun süreli göz kuruluğu yaşamış kişilerde daha çok görülebilmektedir.

Kronik kirpik iltihabı ile göz kuruluğu olan kişilerde de hastalığa sık rastlanabilmektedir. Ayrıca pterjium erkeklerde daha sık görülmektedir. Alerjik göz hastalığı bulunan kişiler de risk grubu içerisindedir.

Pterjium Tedavisi Nasıldır?

Pterjium ilerlemesini durdurmak ve kalıcı olarak engellemek için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur. Damla tedavisi pterjium ilerlemesi için kullanılan temel tedavi yöntemidir. Damla tedavisi, göz kurumasını engelleyerek, bu konuda tedbirler almak, hastalığın ilerleyişini ilerleyişini yavaşlatmak ve yüzeyde oluşabilecek iltihaplanmaları düzeltmek için kullanılmaktadır.

Tüm bunlar önleyici nitelikteki tedaviler olmakla birlikte pterjium ameliyatı hastalığın tek kalıcı tedavisidir. Yapılan pterjium eksizyonu ve greft uygulaması operasyonu çok yönlü bir cerrahidir. İyi bir cerrahi ile başarı şansı % 85-100 arasında değişmektedir.

Pterjium Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Pterjium hastalığında oluşan fibroblastik doku, hastanın görüşünü tehdit edecek seviyede büyüyerek korneaya ilerleyişini sürdürdüğünde ve kozmetik olarak hatayı rahatsız ettiği aşamada ameliyat ile tedavi edilmektedir. Pterjium hastalığındaki en önemli nokta hastalığın tekrardan nüks edip, bir dahaki sefere daha agresif biçimde tekrarlama riskinin bertaraf edilmesidir. Pterjium tekrarlama riskini ve komplikasyon ihtimalini azaltmak ve ameliyat sonrasında konforlu ve hızlı bir iyileşme sürecinin gerçekleşmesini sağlamak tedavide önem arz etmektedir. Pterjium ameliyatını Kornea ve Oküler Yüzey Hastalıkları konusunda uzman, mikrocerrahi tecrübesi yüksek seviyede olan hekimler tarafından gerçekleştirmektedir.

Greftsiz Pterjium Eskizyonu: Lokal anestezi ile gözün uyuşturulması sağlandıktan sonra korneaya doğru ilerlemiş fibroblastik doku çıktığı yerden kesilerek alınmaktadır.

Greftli Pterjium Eksizyonu: Günümüzde greftsiz operasyon yerine hastalığın nüks etmemesi ve iyileşme konforu açısından greftli pterjium eksizyonu tercih edilmektedir. İşlem şu şekilde gerçekleştirilmektedir:

Damla anestezi yardımıyla göz uyuşturulduktan sonra, ortalama olarak 30 dakikalık bir cerrahi müdahale ile fibroblastik doku temizlenmesi sağlanır. Hastalığın tekrarlama riskini düşürmek amacıyla sağlıklı gözün kapağının alt bölgesinden otogreft dokusu alınır ve greftleme yapılarak nakil işlemi gerçekleştirilir.

Sağlıklı bölgeden alının otogreft dokusu dikişsiz olarak doku yapıştırıcıları veya eriyen dikişler kullanılarak yerleştirilir. Tekrarlamış ve iki hatta üçüncü kez ameliyata olacak pterjium hastalarında cerrahiyle birlikte nüks riskini azaltacak ilaçlar ameliyat esnasında kullanılabilir.

Ameliyat Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

• 6 ay kadar suni göz yaşı damlası tedaviyi desteklemek için kullanılmalıdır,
• Operasyondan sonra gözlük değişimi gereksinimi ortaya çıkar. Bu değişim 1 ay sonra yapılmalıdır,
• Gözler, güneş gözlüğü kullanılarak keskin gün ışığı ortamında UV filtreli gözlüklerle sürekli olarak korunmalıdır,
• Tozlu ortamlarda mümkün olduğunca bulunulmamalı, zorunlu durumlarda ise koruyucu gözlük kullanılmalıdır,
• Kuru ortamlarda suni göz yaşı damlası kullanılmalıdır, göz kuruluğunun önüne geçilmelidir.